Obilježja Srbije i kontroverzni simboli strip junaka, uz grbove policije Republike Srpske – sve to je moglo da se vidi kod policajaca koji su spriječili hapšenje Milorada Dodika, predsjednika RS, 23. aprila u Istočnom Sarajevu, piše Radio Slobodna Evropa.

Trojica nenaoružanih inspektora Državne agencije za istrage i zaštitu (SIPA) Bosne i Hercegovine, došli su pred Administrativni centar Vlade RS, gdje je Dodik držao sastanak.

Maskirani policajci, naoružani dugim cijevima, nisu dali inspektorima da uđu u zgradu, nakon čega su se oni povukli.

Kako je ranije saopšteno iz SIPA-e, njih su dočekali službenici MUP-a RS koji obezbjeđuju objekat, kao i obezbjeđenje entitetskog predsjednika.

Dan kasnije, kada je Dodik nastavio službenu posjetu Istočnom Sarajevu, na ulicama ovog grada su mogli da se vide predstavnici specijalne policije iz RS pod punom opremom.

Foto: RFE/RL

Pripadnici Ministarstva unutrašnjih poslova RS, ispred Administrativnog centra Vlade RS u Istočnom Sarajevu, 23. april, 2025.

Bh. pravosuđe već sedmicama pokušava da privede Dodika, koji je osumnjičen za napad na ustavni poredak.

Policija RS odbija da uhapsi Dodika, iako je za njim raspisana centralna potjernica u BiH, što znači da bi svaka od 15 policijskih agencija trebalo da ga privede ako je u mogućnosti.

Sporni simboli na policajcima u Istočnom Sarajevu

Prema fotografijama Radija Slobodna Evropa, ali i medijskih agencija Reuters i Associated Press, jedan od policajaca je na šljemu nosio zastavu Srbije, u crno-bijelim bojama.

Ustavni sud BiH je 27. marta donio odluku kojom su neustavne dopune Zakona o upotrebi zastave, grba i himne RS usvojene prošlog novembra, koje navode da se uz entitetske simbole, mogu isticati i simboli drugih zemalja.

Međutim, ocijenjeno je da se osporenim Zakonom omogućava “trajno isticanje simbola stranih država bez jasno definisanih uslova”.

“Čime se otvara prostor za proizvoljnu i politički motivisanu praksu, kojom se narušavaju državnost, suverenitet, teritorijalni integritet i politička nezavisnost BiH”, navodi se u sudskoj odluci.

Taj isti policajac je na prsima nosio stilizovanu lobanju, simbol “Punishera”, kontroverznog lika iz Marvelovih stripova, koji se posljednjih godina vezuje za ekstremističke grupe i pojedince koji veličaju nasilje.

Pojedini pripadnici američke vojske koriste ovaj simbol, čija se upotreba raširila početkom rata u Iraku, prije više od 20 godina.

Takođe, jedna od osoba koja je bila ispred Vlade RS kada je pokušano hapšenje, nosila je pancirni prsluk sa štitom sa četiri ocila na leđima, što označava pripadnost Vojsci Srbije.

Ministar unutrašnjih poslova Srbije, Ivica Dačić, ranije je odbacio tvrdnje da su pripadnici snaga bezbjednosti te države štitili Dodika od hapšenja.

Prema Zakonu o policiji i unutrašnjim poslovima RS, izgled i oznake uniforme se propisuju posebnim pravilnikom, koji donosi ministar na prijedlog direktora policije.

Nepropisno nošenje uniforme se klasifikuje kao lakša povreda dužnosti, za koju se može izreći pismena opomena ili novčana kazna u iznosu od 10% plate.

Ko je ‘branio’ Dodika od hapšenja?

Centar Vlade RS su štitili “obični” pripadnici Policije Republike Srpske, ali i pripadnici Specijalne antiterorističke jedinice (SAJ), te Žandarmerije RS.

SAJ je posebna organizaciona jedinica u okviru MUP-a RS, koja se nekada zvala Služba specijalizovane policije, a današnji naziv je dobila 2016. godine.

Između ostalog, bave se suzbijanjem terorizma, otkrivanjem i hvatanjem organizovanih kriminalnih grupa i pojedinaca, te uspostavljaju red i mir u situacijama visokog rizika.

Osim natpisa “SAJ” na maskama i prsima, njihovi pripadnici nose simbole ove jedinice na kacigama i rukavima, što može da se vidi na fotografijama.

Simbol SAJ je bijeli dvoglavi orao na crveno-plavo-bijeloj trobojci.

Žandarmerija RS funkcioniše u sklopu Uprave policije, a ranije se zvala Jedinica za podršku.

Ona se, između ostalog, bavi bezbjednošću građana i imovine, održava red i mir na rizičnim javnim skupovima, daje podršku redovnoj policiji kada izvode akcije sa povećanim rizikom.

Pripadnici Žandarmerije, na lijevoj ruci nose amblem RS (trobojku sa upisanim ćiriličnim slovima “RS” na trobijci) na crvenoj pozadini.

Na desnoj, nose simbol Žandarmerije – ćirilično slovo “Ž”, stilizovano tako da njegova srednja linija izgleda poput mača.

Žandarmerija je svojevrsna “zamjena” za rezervni sastav policije, koji su vlasti u RS ranije htjele da uvedu.

Ipak, nakon velikog međunarodnog pritiska se od toga odustalo, pa je 2019. dotadašnja Jedinica za podršku preimenovana u Žandarmeriju.